Przykładowy Jadłospis Diety Ketogenicznej – Praktyczny Przewodnik
Dieta ketogeniczna to model żywienia, który zyskał ogromną popularność dzięki potencjalnym korzyściom związanym z redukcją masy ciała, poprawą kondycji metabolicznej i zwiększeniem poziomu energii. Podstawą diety keto jest drastyczne ograniczenie węglowodanów (zazwyczaj do 20-50g dziennie) przy jednoczesnym zwiększeniu spożycia tłuszczów i umiarkowanym spożyciu białka. Taka strategia żywieniowa ma na celu wprowadzenie organizmu w stan ketozy, w którym głównym źródłem energii stają się ciała ketonowe powstające z tłuszczów, a nie glukoza.
Podstawowe zasady diety ketogenicznej
Zanim przejdziemy do przykładowego jadłospisu, warto przypomnieć główne założenia diety keto:
- Rozkład makroskładników: 70-80% kalorii z tłuszczów, 15-25% z białka, 5-10% z węglowodanów
- Limit węglowodanów: zazwyczaj 20-50g węglowodanów netto dziennie (węglowodany ogółem minus błonnik)
- Odpowiednia ilość białka: umiarkowana – wystarczająca dla zachowania masy mięśniowej, ale nie nadmierna
- Wysoka zawartość tłuszczów: to one stanowią główne źródło energii
Produkty zalecane w diecie ketogenicznej
Źródła tłuszczów:
- Awokado i olej z awokado
- Oliwa z oliwek extra virgin
- Olej kokosowy i MCT kupisz tutaj: https://beketo.pl/oleje-mct/
- Masło (najlepiej od krów karmionych trawą)
- Smalec
- Orzechy i nasiona (macadamia, pekan, migdały, nasiona chia, siemię lniane)
- Pełnotłuste produkty mleczne (śmietana, twarogi, sery)
Źródła białka:
- Mięso (wołowina, jagnięcina, dziczyzna, drób)
- Ryby i owoce morza (szczególnie tłuste ryby jak łosoś, makrela, sardynki)
- Jaja
- Tofu i tempeh (w umiarkowanych ilościach ze względu na zawartość węglowodanów)
Warzywa niskowęglowodanowe:
- Warzywa liściaste (szpinak, rukola, sałata)
- Brokuły, kalafior, kapusta
- Ogórki, cukinia, szparagi
- Papryka (w ograniczonych ilościach)
- Pieczarki i inne grzyby
Owoce (w bardzo ograniczonych ilościach):
- Owoce jagodowe (truskawki, maliny, jeżyny)
- Cytryny i limonki (głównie do przyprawiania)
Przyprawy i dodatki:
- Sól (najlepiej himalajska lub morska)
- Przyprawy bez dodatku cukru
- Zioła świeże i suszone
- Ocet jabłkowy i winny
- Naturalne ekstrakty (wanilia, migdałowy)
7-dniowy przykładowy jadłospis ketogeniczny
Dzień 1
Śniadanie:
- Omlet z 3 jajek z serem cheddar, szpinakiem i 2 plastrami bekonu
- Kawa z 1 łyżką masła klarowanego i 1 łyżką oleju MCT
Drugie śniadanie:
- 30g orzechów makadamia
- Pół awokado
Obiad:
- 150g pieczonego łososia
- 200g szparagów smażonych na maśle
- Sałatka z rukoli z oliwą z oliwek i sokiem z cytryny
Podwieczorek:
- 100g twarogu pełnotłustego z łyżką oleju lnianego
- 5 oliwek zielonych
Kolacja:
- 150g steku wołowego smażonego na maśle klarowanym
- 150g brokułów gotowanych na parze polanych oliwą
- Sos z mascarpone z dodatkiem świeżych ziół
Dzień 2
Śniadanie:
- Keto smoothie: 200ml pełnotłustego mleka kokosowego, łyżka masła orzechowego, łyżka nasion chia, 50g malin, łyżka oleju MCT
- Kawa bulletproof (z masłem i olejem kokosowym)
Drugie śniadanie:
- 2 jajka na twardo
- 50g awokado
Obiad:
- Sałatka z tuńczykiem: 120g tuńczyka w oliwie, 2 garście mieszanki sałat, 1 jajko, 30g sera feta, oliwa, ocet balsamiczny
- 15g orzechów włoskich
Podwieczorek:
- 100g twarożku ze śmietaną 36%
- 3 plastry ogórka
Kolacja:
- 200g udek z kurczaka pieczonych z ziołami
- 150g kalafiora zapiekanego z serem i śmietaną
- Surówka z czerwonej kapusty z oliwą
Dzień 3
Śniadanie:
- Keto naleśniki: 2 jajka, 30g serka philadelphia, łyżka mąki kokosowej, smażone na maśle klarowanym
- Sos: 50g mascarpone wymieszane z kilkoma malinami
- Kawa z dodatkiem śmietanki 36%
Drugie śniadanie:
- 30g sera brie
- 5 oliwek czarnych
Obiad:
- 150g kotletów mielonych z indyka z dodatkiem parmezanu i ziół
- 200g cukinii smażonej na oliwie
- Sos czosnkowy na bazie majonezu domowego
Podwieczorek:
- Koktajl z 200ml mleka kokosowego, łyżki masła orzechowego i łyżeczki kakao bez cukru
Kolacja:
- Krem z brokułów (150g brokułów, 100ml śmietanki 36%, przyprawy)
- 100g krewetek smażonych na maśle z czosnkiem i natką pietruszki
- 50g awokado
Dzień 4
Śniadanie:
- Jajecznica z 3 jaj na boczku (30g) z dodatkiem szpinaku
- 30g sera koziego
- Herbata z cytryną
Drugie śniadanie:
- 50g guacamole
- Plastry papryki do maczania
Obiad:
- 150g polędwicy wieprzowej pieczonej w ziołach
- 200g fasolki szparagowej z masłem
- Mix sałat z oliwą i sokiem z cytryny
Podwieczorek:
- Kulki tłuszczowe keto: 1 łyżka masła kokosowego, 1 łyżka masła migdałowego, 1 łyżeczka kakao, szczypta cynamonu
Kolacja:
- Zupa krem z pieczarek (200g pieczarek, 100ml śmietanki 36%, masło, przyprawy)
- 2 jaja gotowane na miękko
Dzień 5
Śniadanie:
- Twarożek (100g) ze śmietaną (30g), szczypiorkiem i 1 łyżką siemienia lnianego
- 2 plastry bekonu
- Kawa z łyżką oleju kokosowego
Drugie śniadanie:
- 100g ogórka
- 30g serka kremowego z ziołami
Obiad:
- 200g pieczonego kurczaka z ziołami prowansalskimi
- Sałatka grecka: 100g ogórka, 50g sera feta, 5 oliwek, oliwa z oliwek, oregano
Podwieczorek:
- Koktajl: 100ml wody kokosowej, 100ml śmietanki, 50g truskawek
Kolacja:
- 150g łososia grillowanego
- 200g szpinaku duszonego na maśle z czosnkiem
- Sos holenderski
Dzień 6
Śniadanie:
- Keto “owsianka”: 2 łyżki siemienia lnianego, 2 łyżki wiórków kokosowych, 1 łyżka nasion chia, 200ml mleka migdałowego, łyżka masła orzechowego
- Kawa z dodatkiem śmietanki 36%
Drugie śniadanie:
- Rolki z szynki (3 plastry) wypełnione serkiem philadelphia (30g)
- 5 oliwek
Obiad:
- 200g żeberek wieprzowych pieczonych w ziołach
- 150g kapusty kiszonej
- Surówka z selera naciowego z majonezem
Podwieczorek:
- 30g gorzkiej czekolady (min. 85% kakao)
- 10 migdałów
Kolacja:
- Sałatka z awokado (100g), kurczakiem (100g), jajkiem, mieszanką sałat i sosem na bazie oliwy
Dzień 7
Śniadanie:
- Szakszuka: 2 jajka gotowane w sosie z pomidorów (100g), papryki (50g), cebuli (30g) i czosnku, posypane serem feta (30g)
- Kawa z łyżką masła klarowanego
Drugie śniadanie:
- Shake proteinowy: 200ml mleka migdałowego, 1 łyżka oleju MCT, 20g białka serwatkowego bezcukrowego, łyżeczka kakao
Obiad:
- 150g steku z tuńczyka smażonego
- 200g mieszanki warzyw (brokuł, kalafior, szparagi) gotowanych na parze i polanych masłem
- Sos aioli
Podwieczorek:
- “Fat bomb”: 1 łyżka masła kokosowego, 1 łyżka masła orzechowego, szczypta soli
Kolacja:
- Frittata z 3 jaj z dodatkiem szpinaku (100g), boczku (30g) i sera cheddar (30g)
- Sałatka z rukoli z oliwą
Wskazówki dotyczące przygotowywania posiłków w diecie keto
- Planuj posiłki z wyprzedzeniem: Planowanie pomaga utrzymać odpowiednie proporcje makroskładników i uniknąć impulsywnych wyborów.
- Przygotowuj większe ilości: Gotowanie na kilka dni z góry oszczędza czas i ułatwia trzymanie się diety.
- Czytaj etykiety: Ukryte węglowodany mogą występować w wielu produktach. Zawsze sprawdzaj skład.
- Nawadniaj się: Pij co najmniej 2-3 litry wody dziennie. Dieta ketogeniczna ma działanie odwadniające.
- Suplementuj elektrolity: Zwiększ spożycie soli, potasu i magnezu, aby zapobiec objawom “keto grypy”.
- Używaj zdrowych tłuszczów: Stawiaj na tłuszcze nieprzetworzone jak oliwa z oliwek, masło klarowane, olej kokosowy.
- Nie bój się eksperymentować: Istnieje wiele przepisów keto, które pozwalają odtworzyć ulubione potrawy w wersji niskowęglowodanowej.
Zastrzeżenia i uwagi
Przed rozpoczęciem diety keto często warto skonsultować się z lekarzem lub dietetykiem, szczególnie jeśli cierpisz na jakiekolwiek choroby przewlekłe, czy nie masz pewności co do swojego stanu zdrowia. Nie zaleca się stosowania diety ketogenicznej przez:
- Osoby z chorobami wątroby i trzustki
- Osoby z zaburzeniami gospodarki lipidowej (niektóre przypadki)
- Kobiety w ciąży i karmiące piersią
- Osoby z zaburzeniami odżywiania
- Dzieci i młodzież (z wyjątkiem zastosowań medycznych pod ścisłą kontrolą)
Pamiętaj, że powyższy jadłospis jest przykładowy i powinien zostać dostosowany do indywidualnych potrzeb energetycznych i preferencji smakowych. Osoby rozpoczynające dietę ketogeniczną powinny monitorować swoje samopoczucie i parametry zdrowotne, a w razie wystąpienia niepokojących objawów skonsultować się ze specjalistą.
Podsumowanie
Dieta ketogeniczna może być skutecznym narzędziem do osiągnięcia określonych celów zdrowotnych, jednak wymaga dokładnego planowania i świadomego komponowania posiłków. Przedstawiony jadłospis stanowi jedynie punkt wyjścia – kluczem do sukcesu jest znalezienie własnego, zrównoważonego podejścia, które będzie można utrzymać w dłuższej perspektywie czasowej. Pamiętaj, że każdy organizm jest inny i może reagować odmiennie na dietę ketogeniczną.